PDHJ PUBLIKA RELATÓRIO MONITORIZASAUN KONTRATU TRABALLU TERMU SERTU IHA ADMINISTRASAUN PUBLIKA

Dili, 20 Novembru 2020S.Exa Vise-Ministru Justisa José Edmundo Caetano partisipa apresentasaun realtorio kontratu termu iha administrasaun publika iha Salaun Auditorio Ministériu Justisa, Caicoli, Dili. Relatorio refere rezultadu husi peskiza PDHJ nian iha kada ministerio relasiona ho kontratu termu sertu.


Iha diskursu,Provedora da Direitus umanus no Justisa, Dra.Jesuina Maria Ferreira Gomes, MPA hateten katak, PDHJ iha ámbitu ba nia atuasaun ne’ebé define iha artigu 3.0 husi Lei nú. 7/2004 ne’ebé altera husi Lei n.0 8/2009, ne’ebé aprova nia estatutu (Estatutu PDHJ), fó ba PDHJ tuir ámbitu iha alínea a ) husi artigu 28.0 no artigu 35.0, dever fiskalizasaun no supervizaun ba funsionamentu poder públiku sira, bele, fó parser sira, proposta sira no rekomendasaun ne’ebé ho objetivu hodi hadi’a no respeitu ba governasaun di’ak no direitus umanus husi entidade públika sira. Provedora hatututan, bazeia ba notisia ne’ebé mak sai iha media iha Novembru tinan 2019 relasiona ho númeru aktivu assessor sira iha VIII Governu Konstitusional no hodi fó resposta ne’ebé lolos ba públiku kona-ba faktus sira ne’e, mak PDHJ bazeia ba mandate, iha inisiativa propria hodi hahu prosesu monitorizasaun ba numerus kontratadus termu sertu iha Administrasaun públika, espesifikamente foka liu ba rejime juridiku kontratu traballu termu sertu iha administrasaun públika no rejime juridiku Gabinete ministerial.


Provedora mos salienta tan kona ba objetivu husi monitorizasaun ne’e, atu buka hatene númeru pesoal ka kontratadu no kumprimentu husi orgaun administrasaun públika sira iha tinan 2019 ba implementasaun tuir Rejime juridico dos Contratos de Trabalho a Termo Certo na Administração Pública DG nu. 6/2015. No objetivu seluk mak servisu hamutuk ho instituisaun sira estadu nian hodi emite rekomendasaun ne’ebé buka hodi bele hadi’ak no respeita ba governasaun diak husi entidade estadu sira nian.



Entidades sira ne’ebé mak durante ne’e koopera ona hodi fornese dokumentus ba ativiade monitorizasaun hanesan halo avaliasaun ba dokumentus no hare implementasaun bazeia ba regra ne’ebé estabele iha Timor-Leste mak: Ministériu Solidariedade Social e Inclusão (VMSSI), Ministériu das Obras Públicas (MOP), Vise MOP, Ministériu da Educação, Juventude e Desporto (MEJD), MAP, Ministériu Interior, Ministériu Justisa, Ministeriu Saude, Secretaria de Estado da Juventude e do Desporto (SEJD), Secretaria de Estado para a Igualdade e Inclusão (SEII), SE Protesaun Civil, Instituto Nasional De Formaao (INFORDEPE), Secretaria de estado da Formação Professional e Emprego ( SEFOPE), Diresaun Jeral Servisu Migrasaun. PDHJ hala’o ona avaliasaun ba dokymentus lubuk ida nebe mak fornese husi estidades balun ne’ebé koopera ho PDHJ. Iha parte balun mós rejeita atu koopera tanba razaun oi-oin, hodi la respeita ona dever kooperasaun (art.44 Estatutu PDHJ) no kumpri despaxu primeiru Ministru nian hodi kolabora no fornese informasaun hotu-hotu ne’ebé mak PDHJ solisita.


Alein de halo verifikasaun ba númeru kontratadu, avalia mós implementasaun husi entidades Governu tuir rejime kontratasaun públika ba traballador sira ne’ebé estabelesidu ona tuir Lei. PDHJ halo mós rekomendasaun ba instituisaun hotu-hotu (Direta no indireta estadu nian) hodi bele halo tuir rejime sira ne’ebé mak reguladu ba servisu hotu iha Administrasaun Públika. Iha oportunidade ida ne’e hakarak agradese espesifikamente ba Sua Excia Primeiru-Ministru nia apoiu ba atividade monitorizasaun hodi haruka karta ba entidade sira hodi koopera no fornese dokumentus ne’ebé PDHJ solisita. Hakarak agradese mós ba Sekretariu Jeral Parlamentu Nasionál nian hodi fornese dokumentos mai PDHJ, maibé ami la halo verifikasaun tanba rejime sira ne’e la aplika ba Parlamentu Nasional.

Agradese ba Ministériu Justisa tanba apoia ona fatin mai ami hodi bele halo apresentasaun ba relatóriu PDHJ nian relasiona ho rezultadu monitorizasaun. Agradese mós ba finalista sira nia Estájiu iha PDHJ durante fulan 3 nia laran, ne’ebé fornese mai husi entidade sira.



Media Gabinete Vice MJ