VIÇE MJ HALO ABERTURA SEMENÁRIU NASIONAL JSMP

Dili, Viçe Ministru ba Justica Ivo Valente, nudar mos Presidente Board ba organizasaun nao governamental / NGO (Judicial System Monitoring Programme / JSMP), halo abertura / loke semináriu ho topiku : Efetividade no Kualidade Funsionamentu Sistema Justica Formal, semináriu nee hetan apoiu husi NGO Internasional UNDEF (The United Nations Democracy Fund), partisipa nudar orador ho panelista lubuk ida, hanesan Presidente Tribunal Rekursus Dr. Guilhermino da Silva , Sra. Directora Alfela, Adjunta PGR Dra. Zelia Tridade, Defensoria Públiku Jeral Dr. Sergio Hornai, loron 12 – 09 – 2014 iha salaun Delta Nova.

Liafuan husi Director ezekutivu JSMP Dr. Luis Sampaio hatoo agradesimento no apreciasaun ba bainaka sira nebe marka prezesa iha fatin nee, atu tuir semenáriu nee hahu no too rohan, no hetan experiencias husi orador sira nia matenek. Explika mos konaba objectivo semenáriu ida nee, durante JSMP halao monotorizasaun iha baze konaba justica iha Timor-Leste.


Tuir intervensaun Viçe Ministru ba Justica Ivo Valente explika iha lain nokle ba partisipantes sira papel importante husi JSMP, Sr. Ivo Valente loke semenáriu ho lia nakloke hatete katak, seminariu ohin loron nudar ideias ida kontrustiva ba sistema justica formal, tamba bazeia ba peskiza no experiencias husi JSMP nebe halao monitorizasaun iha tempo naruk ba sistema justica formal, nune mos importansia husi semináriu nee, maka, hare ba realidade iha loron ikus sira ne komunidade barak questiona konaba resultado servisu husi autor justica formal iha ita nia sistema justica, JSMP fahe ona nia matenek lubuk ida atu dezenvolve sitema judisiariu iha ita nia sistema, maibe kontribuisaun sira ne sei persiza melhora ho dalan partisipa aktivamente komprende situasaun Estado nebe ita foin hari, hare oinsa bele fo solusaun ida nebe adekuadu ba ita nia sistema, oinsa kontibuisaun real nebe ho qualidade, ( espera governante ida nee ).

Iha sorin seluk Viçe Ministru Justica nee, nudar eix Procurador da Republika explika konaba papel tribunal liu-liu juiz nian intervensaun nebe ho qualidade, atu elabora relatorio do krime no deside acordo ka sentensa ida ho professional, hodi konsidera materia de faktus, ho materia de direitu, ka ho naran enquadramento legas / ou subsuncao ( iha lian Portugues),nunee mos papel ba Procurador, Viçe Ministru Justica Ivo Valente, explika oinsa hahu hetan provas husi vitima ka sasin ba Policia investigasaun no apoiu sira ba vitima, vitima ka sasin sira nia kolaborasaun atu kompleta akuzasaun iha Ministeriu Publiku ho diak. Iha sistema nebe garante defesa ba arquido, oinsa papel defensor publiku ka advogado atu fo importancia ba defesa ida nebe legitimu no professional, tau interrese arquido nian nudar prioridade ba defeza.

Seminariu ne hahu dader tuku 9:00, no ho termina iha tuku 17.00 loraik.

Honorio dos Santos
Gabinete Vise Ministru Justisa
Media Officer