MINISTERIO Justisa, Lúcia Maria Brandão Freitas Lobato Kita-feira to’o Sabadu (21-23/10/2010) Semana liuba partisipa iha Dialogu Konsesus Nasional (DKN) hodi diskute konaba vitima funu iha Timor Leste (TL).

Iha dialogu Konsensus Nasional nasional ne’e koalia liu oinsa atu hala’o lia lós, justisa no rekonsiliasaun iha TL ne’e hetan partisipasaun máximu hosi Lideransa partidu politiku sira, membru governu nian, ONG Nasionais sira no representante korpus diplomatikus balu iha Timor Leste.

Atu hetan solusaun ne’ebé diak ba justisa no reparasaun vitima funu nian iha Timor-Leste, kinta (21/10) semana liubá komite nasional organiza dialogu ba dala ikus iha salaun konferensia Ministériu Negosiu Estranjeiru (MNE), Dili ho nia aberatura hala’o hosi PR. José Ramos Horta.

Iha deskursu, Prezidente Horta husu ba lideransa partidu politiku nian sira tenki fo sira nia partisipasaun máximu ba Dilogu Konsesus Nasinal, tanba importante troka ideia konaba justisa no reparasaun ba vitimas funu nian iha TL.

iha dialogu ne’e prezidente Parlamentu Nasionál, Fernando Lasama de Araujo, Primeiro Ministru, Xanana Gusmão no Eis Primeiru Ministru Mari Alkatiri apoiu tomak ideia konabá konsesus nasional justisa rekonsiliasaun no reparasaun vitimas funu nian iha Timor-Leste tanba assuntus hirak ne’e hanesan intrese nasional.

Iha dialogu ne’e komvidadu Norwegia nian, Bispo Gunnar Stalsett husu ba liders polirikas Timor-Leste nian atu iha konsesus nasional nune’e dezenvolviementu nasaun ne’e nian bele lao susesu iha futuru.
Iha dialogu ne’ebé deskute mos sobre propriedade nian ne’e Ministra Justisa Lúcia Lobato liu hosi ninia intervensaun husu ba PN atu aprova lalais lei rai nian ne’ebé enrega ona ba PN atu haree, wainhira la aprova lalais sei kria konfiltu entre komunidade.

Maibé tuir ministra ema hotu tenki moris iha lei nia okos nune’e tribunál bele sai hanesan fatin ikus ba tesi problema nune’e mos hanesan fatin ikus ne’ebé bele deside sala no lós ema ida nian.

“Liu hosi terras propriedade hau konsege rejistu ona 25.000 parselas, ne’e signifika katak, wainhira lei rai nian sai prosesu hotu sei lao ho normal nune’e oras ne’e dadaun tenki komesa hodi hahú no halao ona iha baze ba dadus nian iha kadastro,” dehan Lúcia Lobato.

Iha dialogu ho tema oportunidade justisa formal no informal atu haforsa dame rekonsiliasaun no propriedade iha Timor Leste ne’e sai hanesan topiku ba prespetiva hirak nasional no internasional nian.*

Ananias Babo Horta
Media Officer Ministeiru Justisa