SÉRGIO HORNAI NU’UDAR MINISTRU JUSTISA FOUN HODI TROKA MAKTOBAN AMÂNDIO DE SÁ BENEVIDES


DÍLI, MJ — Kuarta-Feira (14/02/2024), Sérgio de Jesus Fernandes da Costa Hornai, simu pose hosi Prezidente Repúblika, José Manuel Ramos-Horta, hafoin hetan konfiansa hosi IX Governu Konstitusionál lideradu Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão, hodi troka Maktoban Amândio de Sá Benevides ne’ebé hakotu ona peregrinasaun hosi mundu. Serimónia pose ne’e realiza iha Palásiu Prezidensiál, Nicolau Lobato, Ai-tarak Laran, Díli.
Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta, apresia ho proposta Governu nian ne’ebé hili Sérgio Hornai lidera Ministériu Justisa tanba durante esperiénsia másimu iha setór justisa.
Xefe Estadu konsidera Sérgio Hornai ne’ebé ho karreira brillante iha setór justisa, hanesan lidera Defensoria Públika no Komisaun Anti Korrupsaun (KAK).
”Presiza kria kondisaun hodi apoia setór justisa iha buat hotu-hotu ne’ebé maka nesesita atu halo, hodi serví justisa no bele hala’o sira-nia funsaun ho previzibilidade, trankuilidade, seguransa no konfortu.”
Razaun Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão, hili Sérgio Hornai lidera Ministériu Justisa tanba bazeia esperiénsia barak iha área justisa nian.
Xefe Governu haree katak Sérgio Hornai nu’udar ema-ne’ebé merese lidera Ministériu Justisa hodi halo reforma ba setór justisa ne’ebé konsideradu sei frajil hela.

Ministru Justisa foun ne’e okupa ona kargu públiku oin-oin, maka hanesan Defensór Públiku-Jerál entre 2009 no 2018, Konselleiru Estadu no Komisáriu Komisaun Anti-Korrupsaun (KAK), entre tinan 2019 no 2023.

Kompeténsia Ministru Justisa
Ministru Justisa maka responsável ba konsesaun, ezekusaun, koordenasaun no avaliasaun polítika, ne’ebé define no aprova husi Konsellu Ministrus, ba área justisa, direitu no direitus umanus no terras e propriedades.
Ministru Justisa maka iha kompeténsia atu propoin polítika no elabora projetu lejizlasaun no regulamentasaun nesesáriu ba área sira-ne’ebé nia tutela, hanesan propoin medida sira kona-bá definisaun mekanizmu regulasaun justisa tradisionál no ninia interasaun ho sistema formal.
Propoin no ezekuta medidas alargamentu ba mapa judisiáriu, propoin definisaun polítika kriminál no garante ninia implementasaun no administrasaun justisa nian ho di’ak, regula no jere Sentru Formasaun Jurídika, Judisiária no promove formasaun rekursu umanu ba área atuasaun oioin iha setór justisa.
Promove koordenasaun no diálogu entre autór judisiáriu sira hotu, nune’e mós asegura sira-nia partisipasaun iha diskusaun no elaborasaun proposta kona-ba lejizlasaun no regulamentu setór judisiáriu nian, regula no jere sistema prizionál, ezekusaun ba pena sira no servisu reinsersaun sosiál.
Nu’udar Ministru Justisa sei asegura mekanizmu ne’ebé adekuadu hodi asesu ba direitu no tribunál, liu-liu sidadaun sira-ne’ebé dezfavoresidu liu, iha área informasaun jurídika no konsulta jurídika no apoiu judisiáriu, liu husi Defensória Públika no entidade no estrutura justisa sira seluk.
Kria no garante mekanizmu ne’ebé di’ak hodi asegura direitu sidadania nian no promove divulgasaun lei no regulamentu ne’ebé iha vigor, organiza kartografia no kadástru rai no propriedade no rejistu ba beins imoveis, asegura, hanesan medida hodi promove asesu sidadaun sira nian ba Direitu, servisu tradusaun jurídika ne’ebé responsável hodi utiliza lian ofisiál rua ne’e iha área Direitu no justisa.
Jere no fiskaliza sistema servisu rejistu no notariadu, administra no halo jestaun iha patrimóniu imobiliáriu Estadu nian, promove no orienta formasaun jurídika ba karreira judisiál no funsionáriu públiku sira seluk.
Asegura relasaun internasionál iha área polítika Justisa nian, liu-liu ho governu no organizasaun sira seluk, sein prejuízu ba kompeténsia rasik Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun nian.
Estabelese mekanizmu kolaborasaun no koordenasaun ho órgaun Governu sira seluk ne’ebé tutela iha áreas relevante.
Ministru Justisa hetan tulun husi Vise-Ministru Fortalesimentu Institusionál no husi Sekretariadu Estadu Terras no Propriedades, wainhira hala’o ninia funsaun sira.
Servisu no organizmu sira tuirmai Ministru Justisa maka sei tutela: Sentru Formasaun Jurídika no Judisiáriu (CFJJ), Komisaun Terras no Proriedades, Polísia Sientífika Investigasaun Kriminál (PCIC), Defensoria Públika no Komisaun Luta Kontra Tráfiku Pesoas (CLCTP).

#Media Gabinete Ministru Justisa#