SEKRETÁRIU Estadu Terras Propriedade, Jaime Xavier Lopes iha loron Sabadu, 6 fulan-Abríl 2013 foin lalais ne’e bainhira hala’o enkontru komunitária iha Sub Distritu Atauro Distritu Dili, husu ba komunidade sira atu bele sai izemplu ne’ebé di’ak ba Nasaun Timór-Leste.
Tanba nia fiar katak, Atauro sei la hanesan fatin sira seluk ne’ebé sempre mosu problema kona-ba rai.
Iha Illa ki’ik Timór nian ne’e nia mós husu ba komunidade sira hodi labele fa’an sira nia rai ba ema seluk, selae iha futuru mai rai nain sira sei ba hela hotu iha rai lolon no foho leten e rai tetuk sira ema seluk maka sei okupa.

Iha enkontru ne’ebé ho ninia durasaun oras rua resin ne’e, komundade sira kestiona mós kona-ba rai ne’ebé ema ida nian e ema seluk maka ba okupa, inklui mós rai sira ne’ebé ema estranjéiru maka uza hodi halo negosiu.
Sekretáriu Estadu ne’e realsa mós katak, bainhira ko’alia kon-ba rai, ne’e prinsipál duni ba ema nia moris, tanba iha rai maka bele iha nasaun, nune’e mós tanba rai halo prolema barak mosu,

hosi ne’e bele hatene ona katak rai ne’e prinsipál duni.
Proseu foti dadus ne’e atu ema hotu bele senti katak sira nia rai pedasuk ne’ebé iha, ne’e partensia ona b sira. Nune’e bainhira ema ruma presiza rai asesu ba informasaun ne’e hatene ona katak rai ne’e se nian.
Iha fatin hanesan komunidade sira prekupa mós ho sira ne’ebé hela besik iha tasi ibun,

tanba tuir sira hatene lei bandu atu ema hela besik tasi-ibun ho distansia metru 50, maibé sira hela ona iha fatin sira ne’e durante tempu naruk nia laran, nune’e SETP hateten, buat hotu sei la’o tuir lei nune’e hanesan sisdadun tenki kumpre.
Iha enkontru komunitária ne’ebé hetan antusiazmu makás hosi komunidade no lider komunitária sira iha rai ketan Atauto ne’e, SETP husu ba komunidade sira atu labele fa’an sira nia rai ba ema seluk, tanba tuir nia iha futuru Atauro sei sai sidade no sei dada turista barak ba iha fatin refere.
Iha eknontru ne’ebé hetan mós partisipasaun hosi Reprezentante Diretór Nasionál DNTPSC no Disretór DTPSC Distritu Dili ne’e SETP hateten, prosesu foti dadus na’in ba rai ho intensaun atu identifika rai ne’ebé iha problema no sira ne’ebé laiha problema, tan ne’e sira ne’ebé laiha problema governu bele prosesa lalais sertifikadu nain ba rai no sira ne’ebé sei iha hela problema governu sei buka meius hodi rezolve nune’e rai rohan ne’ebé sira okupa bele konsidera legál.*