MINISTRU JUSTISA HO DELEGASAUN PARTISIPA SIMEIRA INTERNASIONAL DA-HAAT KONA-BA APLIKASAUN BDS
HUNAN,MJ-Quarta-Feira 24 Setembro 2025 Sua-Eselénsia Ministru Justisa, Dr. Sérgio de Jesus Fernandes da Costa Hornai hamutuk ho komitiva partisipa simeira Internasionál ba dala-haat (4) nian kona-bá aplikasaun Big Data Simulations (BDS sigla Inglés) iha nasaun Xina.
Iha tinan 2025, Timor-Leste primeira vez partisipa iha International Summit on BDS Applications, ne’ebé hala’o iha cidade Zhuzhou, Provínsia Hunan, Xina
Summit ida-ne’e, Vise-Primeiru Xinés no Membro Komité Permanente hosi Gabinete Polítiku Partidu Komunista Xina, Ding Xuexiang, hateten, Sistema Satélite Navegasaun BeiDou (BDS) ne’ebé dezenvolve durante 31 tinan, hahu ona halo upgrade ba performa servisu liu husi sistema BDS-3. Iha tinan 2020, sistema ne’e aumenta tan kapasidade hodi suporta no ekspande ba sektor importante infraestrutura global.
Nasaun Xina demonstra avansu maka’as iha teknolojia satélite liu hosi Sistema BeiDou (BDS), ne’ebé aumenta velosidade no melhora performa servisu hodi suporta dezenvolvimentu setor ekonomia no sosial, inklui realiza aspirasaun povo ba moris ida di’ak liu.
Aprezenta hosi Ding hateten, hodi hasa’e aplikasaun global hosi Sistema BeiDou (BDS), presiza reforsa kooperasaun bilateral no multilateral, hadia mekanismu kolaborasaun, no promove interkambiu akademiku no servisu hamutuk iha área navigasaun satélite.
Ho sistema BDS sei estabelese sentru kooperasaun hodi suporta projetu hanesan prevensaun no mitigasaun dezenvolvimentu ba desastre natural, agrikultura presiza, seguransa publika, no planeamentu no dezenvolvimentu urbana.
Hafoin abertura, iha mós sesaun intervensaun hosi akademiku sira kona-ba benefísiu hosi sistema satélite, inklui Sistema BDS hosi Xina, ba área sira ne’ebé hanesan transporte, agrikultura modernu, seguransa enerjia, ekolojia, konsumu públiku, ekonómia, urbanizasaun, mobilidade lojístika, no konstrusaun.